این اولین، مهمترین و واضحترین سؤالی است که پایه و اساس این کتاب را شکل میدهد: روانشناسی مثبت چه کاری میتواند برای کوچینگ انجام دهد؟ قانون ناگفتهای وجود دارد مبنی بر این که روانشناسی مثبت بهعنوان یک علم، این قابلیت را دارد که بر حرفهی کوچینگ تأثیر بگذارد و استانداردها و ابزارهای مورد استفاده در جلسات آن را ارتقا بخشد. در واقع روانشناسی مثبت مداخلات تجربی معتبر بسیاری دارد که مورد علاقه و استفاده همهی کوچها، با هر زمینهی تخصصی است. برای مثال محققی به نام فِرِد برایانت در دانشگاه شیکاگو تحقیقاتی دربارهی پیامدهای هیجانی “بهخاطرآوردن اتفاقات خوشایند گذشته” یا “چشیدن طعم لذت گذشته” انجام داده که برای تمام انواع شاخه های کاربردی کوچینگ مناسب است.
بهکارگیری تکنیک “بهخاطرآوردن اتفاقات خوشایند گذشته” را برای راهبران سازمانی، تیمها، زوجین و افرادی که در جستجوی معنا و شادکامی بیشتر در منزل و محل کار هستند، مجسم کنید. این کار فقط نوعی متفاوت از تکنیک ایجاد چشمانداز در کوچینگ است، منتهی با تمرکز بر گذشته بهجای آینده. مداخلات متعدد روانشناسی مثبت در مجموع، چهارچوب یک جعبه ابزار علمی را تشکیل میدهد که کوچها میتوانند آنها را به فعالیتهای کنونی کوچینگ خود بیفزایند. همچنین روانشناسی مثبت بینشهای جدید و اغلب سنتشکنانهای را نیز ارائه داده است. اكنون به مواردی که در ادامه میآیند توجه کنید: مطالعات نشان میدهد که عموم افراد در پیشبینی چگونگی کنار آمدن خود با موقعیتهای آتی ضعیف عمل میکنند، رضایت بیشازحد در واقع به کاهش عملکرد میانجامد، رؤیاپردازی دربارهی آینده میتواند به کاهش انگیزه بینجامد و مدیریت بر اساس توانمندیها به نسبت مدیریت بر پایهی نقاط ضعف، میتواند در محل کار منجر به عملکرد بهتر شود.(نگران نباشید در فصلهای بعد به تمام این مطالعات خواهم پرداخت).
این بینشها میتواند به کوچها کمک کند تا چالشهای شایع و همیشگی مراجعان را با ایدههای جدید، درکی تازه و روشهای نوین انجامِ کار بررسی کنند. همچنین روانشناسی مثبت ابزار و روشهای ارزیابی جدیدی را فراهم کرده که کوچها میتوانند به آن دسترسی داشته باشند. همچنین تحقیقات کاملاً معتبری دربارهی توانمندیها، خوشبینی، رضایتمندی از زندگی، سبک کار و بسیاری موضوعات دیگر وجود دارد که مستقیماً به کوچینگ مربوط میشود.
رابرت بیزواز دینر (متولد 27 ژوئیه 1972) ، روانشناس مثبت، نویسنده، کوچ و استاد دانشگاه ایالتی پورتلند در آمریکا است. مادر و پدرش، کارول دینر و اِد دینر ، هر دو روانشناس بودهاند. پدرش (اِد دینر فقید) از معروفترین روانشناسان مثبت و از پیشگامان بسیار تاثیرگذار این حوزه بوده است. تحقیقات و پژوهشهای دکتر بیزواز دینر بر محور درآمد و شادمانی، فرهنگ و شادمانی و روانشناسی مثبت متمرکز بوده است. او یک مرجع برجسته در توانمندیها، مطالعات بینفرهنگی، شجاعت و شادمانی است و بهخاطر پیشگامی در کاربرد روانشناسی مثبت در کوچینگ شناخته شده است. دینر بهدلیل تحقیقاتش به نقاط مختلفی از دنیا مانند هند، استرالیا، ژاپن، گرینلند، خاورمیانه، کنیا و اسپانیا سفر کرده است؛ از این رو بسیاری او را «ایندیانا جونزِ روانشناسی مثبت» نامیدهاند.
او دکترای خود را در سال 2009 در زمینه «ثروت مادی و نیکزیستی ذهنی» از دانشگاه ترومسو از نروژ اخذ کرد. یکی از زمینههای مورد علاقه پژوهشی وی، بررسی تفاوت بین یک «اهمالکار» و آنچه که او «رشددهندهها » مینامد؛ بوده است. رابرت، نویسنده ۸ کتاب (تا سال ۲۰۱۷) از جمله کتابی درباره شجاعت که برنده جایزه بینالمللی شده و همچنین کتاب معروفی با همکاری تاد کشدان ، درباره هیجانات بوده است. او همچنین بیش از ۶۰ مقاله علمی دارد و بسیاری از تحقیقاتش بر مسائل بین فرهنگی متمرکز است. دکتر دینر عضو هیئت تحریریه مجله مطالعات شادمانی و مجله روانشناسی مثبت و یکی از بنیانگذاران «پروژه توانمندی » است؛ موسسه خیریهای که ماموریتش «کمک به افراد و گروههای محروم برای کشف و بهکارگیری توانمندیهای خود، جهت افزایش کیفیت و بهبود شرایط زندگی» است.
دینر به سیاستهای نیکزیستی و رفاهی علاقهمند است و با شورای جهانی شادمانی و نیکزیستی نیز همکاری میکند. او رئیس کارگروه نیکزیستی، بخشی از شوراهای جهانی در ارتباط با اهداف توسعه پایدار است. دکتر دینر در طول دو دهه گذشته، در چند قاره و 27 کشور، برای طیف وسیعی از سازمانهای خصوصی و دولتی در بخشهای بانکداری و بیمه، وزارت دفاع و پلیس، انجمنهای آموزشی و روانشناسی سخنرانی و کارگاههای آموزشی برگزار نموده است.
رابرت یک صخره نورد مشتاق و علاقهمند به حیوانات است که از نقاشی کردن لذت میبرد و با همسرش در پورتلند، اورگان – ایالات متحده آمریکا- زندگی میکند.
روانشناسی مثبت نقش بسزایی در تحول و گسترش حرفه کوچینگ علمی یا روانشناسی کوچینگ داشته است. تا جایی که در بسیاری از برنامههای علمی روانشناسی کوچینگ، تعریف کوچینگ با تعریف روانشناسی مثبت یکسان بوده و برای بسیاری از صاحب نظران روانشناسی مثبت -از جمله نویسنده این کتاب- کوچینگ، گزینهای عملیاتی و بهعنوان بازوی اجرایی روانشناسی مثبت قلمداد میشود. در واقع کاربست اصلی روانشناسی مثبت در کار با افراد سالم و بدون اختلال و هدایت آنها بهسوی نیکزیستی است؛ یعنی کوچینگ و روانشناسی مثبت عمدتاً در قلمرو کمک به افراد و گروهها برای داشتن عملکرد بهتر و تجربهی یک زندگی رضایتمندانه بهکار برده میشود.
رابرت بیزواز دینر – نویسنده کتاب- فرزند اد دینر معروف، از پیشگامان روانشناسی مثبت است. وی از جمله 100 روانشناسی است که توسط مارتین سلیگمن و اد دینر برای پروژه آموزش روانشناسی کوچینگ مثبت؛ در آغاز معرفی این جنبش انتخاب شدند. رابرت دینر بخش مهمی از پژوهشهای خود را در قلمرو روانشناسی مثبت انجام داده و کتاب مفصلی با عنوان “کوچینگ مبتنی بر روانشناسی مثبت” منتشر کرده و کتاب حاضر، دومین کتابی است که در زمینه کاربست روانشناسی مثبت در کوچینگ تالیف نموده است. وی در این کتاب، ضمن تعریف عملیاتی مفاهیم اساسی کوچینگ از منظر علم روانشناسی مثبت، سیستم سنجش و ارزیابی مثبت را نیز بهطور مفصل معرفی کرده است؛ در واقع دینر در این کتاب ابزارهایی را در اختیار کوچها قرار میدهد که آنها را در ضابطهبندی مسائل و مشکلات مراجعان یاری مینماید.
این کتاب توسط همکاران خودانگیخته و باانگیزه ما در موسسه کوچینگ رایمانا ترجمه شده است. در واقع، ترجمه «کوچینک مثبت» پروژهای مشترک بوده که گروهی از دانشآموختهگان برنامه کوچینگ رایمانا با همکاری هم و زیر نظر آقای امیرپهلونژاد؛ مدیر اجرایی برنامه بینالمللی تربیت کوچِ موسسه رایمانا انجام شده است. از این رو، میتوان گفت مترجمین، با دانش و تجربه عملیاتی در زمینه کوچینگ، ترجمه موفقی را ارائه نمودهاند.
این ترجمه در راستای رسالت مترجمان و موسسه رایمانا در جهت آموزش علمی کوچینگ انجام گرفته است. امید ما این است که اثر پیشِ رو، بتواند جای خالی یک متن متقن و علمی دقیق در این زمینه را پر کند.
علی صاحبی- دکترای روانشناسی بالینی
روانشناسی مثبت به گفته بنیانگذار آن، پروفسور مارتین سلیگمن، خوبتر از آن است که فقط مورد استفاده روانشناسان قرار بگیرد. همچنین حوزه کوچینگ با تولد روانشناسی مثبت، با اطمینان وارد عرصه جدیدی بهنام روانشناسی کوچینگ شد. این کتاب یکی از منابع اصلی روانشناسی مثبت و کوچینگ مثبت در جهان و همچنین یکی از منابع برنامه روانشناسی کوچینگ رایمانا بوده که مربیان و دانشپذیران ما باید آن را مطالعه و در فرایند کار خود از آن بهره بگیرند. به همین دلیل، وقتی اولین بار درباره ایده ترجمه این کتاب با دکتر صاحبی هم فکری میکردیم، به این نتیجه رسیدیم که ترجمه کتاب میتواند برای تمامی برنامههای فارسی زبانِ آموزش روانشناسی کوچینگ، منبعی کیفی و سودمند محسوب شود.
فصل اول کتاب، مقدمهای از کوچینگ مثبت را بیان کرده که شامل نقش متقابل روانشناسی مثبت و کوچینگ و توصیههایی برای شروع فعالیت در حرفه رسمی کوچینگ مثبت است. فصل دوم؛ اهمیت شناسایی و معرفی توانمندیها به مراجع، توسعه توانمندیها و اهمیت جایگاه آن در سازمان را بیان کرده است. فصل سوم به مثبتگرایی، شادکامی، برخی فنون روانشناسی مثبت و تاثیر مثبت میپردازد. فصل چهارم درباره اهداف، رفتار فعال و انگیزه یافته و خوشبینی است. فصل پنجم در پنج محور شامل؛ ظرفیتها، نیکزیستی، جهتگیری رو به آینده، حمایتهای موقعیتی و ارزشهاست و سیستمی برای تشخیص مثبت معرفی میکند. فصل ششم ارزیابی مثبت و یازده شیوه آن را معرفی میکند. فصل هفتم به کوچینگ در طول عمر و بخصوص در دورههای تحولی میانسالی و بازنشستگی میپردازد و نهایتا فصل هشتم به حرفه کوچینگ مثبت، گواهینامهها و آماده شدن برای انجام کوچینگ مثبت پرداخته است.
این اثر را میتوان حاصل یک کار تیمی ناب و منحصربهفرد دانست. تمامی مراحل این پروژه؛ از ابتدا تا انتها که با جلسات گروهی، هماندیشی، به اشتراکگذاری دانستهها، حمایتها و تلاشهای گروهی دیگر همراه بود، حالا بخشی از خاطره جمعی ماست که تا همیشه برایمان بسیار لذتبخش و معنادار خواهد بود. در این مسیر، هر یک از ما هشت نفر، ترجمه یک فصل را بر عهده گرفتیم. ابتدا واژگان تخصصی استفاده شده در کتاب، زیر نظر جناب دکتر علی صاحبی معادلیابی شد. پس از پایان ترجمهها، خانم مریم رامینکیا -کوچ توسعه فردی و یکی از همکاران این پروژه- ضمن تطبیق ترجمهها با متن اصلی، ویرایش اولیه متن را بهمنظور یکدست سازی ترجمهها انجام دادند؛ پس از انجام روخوانی متن و ویرایش علمی اولیه توسط اینجانب، دکتر صاحبی نیز ویرایش علمی نهایی را انجام دادند. در پایان نیز، روخوانی و ویراستاری ادبی نهایی با همکاری خانم رامینکیا انجام شد.
بر خود لازم میدانم تا یک بار دیگر از همکاران عزیز و ارجمندم در این پروژه؛ نگار تبریزی، مریم رامینکیا، آپامه شکوری، البرز منظوری، بهنام براتی، آرزو مهران و مانداد پهلونژاد تشکر و قدردانی ویژهای داشته باشم. از استاد عزیزمان دکتر علی صاحبی نیز برای پشتیبانی علمی مستمر خود در طی این پروژه بسیار سپاسگزارم. از آقای احمد علیزاده، گرافیست خلاق، که طراحی زیبای جلد مرهون تلاش اوست؛ آقای سید حمیدرضا میرزادهفرد، همکار عزیزم، که طراحی شکلهای کتاب را با دقت انجام دادند و از خانم منیره امیری مقدم، که صفحهبندی کتاب را انجام دادند نیز بسیار تشکر میکنم. همچنین از خانم آزاده جباری، مدیر تولید انتشارات “نسل یاسان” که تمامی مراحل آمادهسازی و چاپ کتاب را دلسوزانه و متعهدانه پیگیری کردند و در نهایت از خانم دکتر آسیه اناری، مدیر انتشارات “نسل یاسان” و مدیر مرکز مشاوره یاسان برای چاپ کتاب، صمیمانه تشکر و قدردانی مینمایم.
امیدواریم توانسته باشیم با ارائه این اثر، در گسترش کوچینگ علمی در ایرانزمین، گام موثری برداشته باشیم.
امیر پهلونژاد- کاندیدای دکترای تخصصی مشاوره و مدیر اجرایی موسسه کوچینگ رایمانا
ویراستاری فنی کتاب نیز زیر نظر دکتر علی صاحبی و امیرمحمد پهلونژاد انجام شده است.
خرید کتاب
برای خرید کتاب میتوانید از طریق این لینک اقدام نمایید