فایده روانشناسی مثبت برای کوچینگ چیست؟

این اولین، مهم‌ترین و واضح‌ترین سؤالی است که پایه و اساس این کتاب را شکل می‌دهد: روانشناسی مثبت چه کاری می‌تواند برای کوچینگ انجام دهد؟ قانون ناگفته‌ای وجود دارد مبنی بر این که روانشناسی مثبت به‌عنوان یک علم، این قابلیت را دارد که بر حرفه‌ی کوچینگ تأثیر بگذارد و استانداردها و ابزارهای مورد استفاده در جلسات آن را ارتقا بخشد. در واقع روانشناسی مثبت مداخلات تجربی معتبر بسیاری دارد که مورد علاقه و استفاده همه‌ی کوچ‌ها، با هر زمینه‌ی تخصصی است. برای مثال، محققی به نام فِرِد برایانت در دانشگاه شیکاگو تحقیقاتی درباره‌ی پیامدهای هیجانی “به‌خاطر‌آوردن اتفاقات خوشایند گذشته” یا “چشیدن طعم لذت گذشته” انجام داده که برای تمام انواع شاخه‌های کاربردی کوچینگ مناسب است.

به‌کارگیری تکنیک “به‌خاطر‌آوردن اتفاقات خوشایند گذشته” را برای راه‌بران سازمانی، تیم‌ها، زوجین و افرادی که در جستجوی معنا و شادکامی بیشتر در منزل و محل کار هستند، مجسم کنید. این کار فقط نوعی متفاوت از تکنیک ایجاد چشم‌انداز در کوچینگ است، منتهی با تمرکز بر گذشته به‌جای آینده. مداخلات متعدد روانشناسی مثبت در مجموع، چهارچوب یک جعبه ابزار علمی را تشکیل می‌دهد که کوچ‌ها می‌توانند آن‌ها را به فعالیت‌های کنونی کوچینگ خود بیفزایند. همچنین روانشناسی مثبت بینش‌های جدید و اغلب سنت‌شکنانه‌ای را نیز ارائه داده است. اکنون به مواردی که در ادامه می‌آیند توجه کنید: مطالعات نشان می‌دهد که عموم افراد در پیش‌بینی چگونگی کنار آمدن خود با موقعیت‌های آتی ضعیف عمل می‌کنند، رضایت بیش‌از‌حد در واقع به کاهش عملکرد می‌انجامد، رؤیاپردازی درباره‌ی آینده می‌تواند به کاهش انگیزه بینجامد و مدیریت بر اساس توانمندی‌ها به نسبت مدیریت بر پایه‌ی نقاط ضعف، می‌تواند در محل کار منجر به عملکرد بهتر شود (نگران نباشید، در فصل‌های بعد کتاب کوچینگ مثبت به تمام این مطالعات خواهم پرداخت).

این بینش‌ها می‌تواند به کوچ‌ها کمک کند تا چالش‌های شایع و همیشگی مراجعان را با ایده‌های جدید، درکی تازه و روش‌های نوین انجامِ کار بررسی کنند. همچنین روانشناسی مثبت ابزار و روش‌های ارزیابی جدیدی را فراهم کرده که کوچ‌ها می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند. همچنین تحقیقات کاملاً معتبری درباره‌ی توانمندی‌ها، خوش‌بینی، رضایتمندی از زندگی، سبک کار و بسیاری موضوعات دیگر وجود دارد که مستقیماً به کوچینگ مربوط می‌شود.

درباره‌ نویسنده کتاب کوچینگ مثبت

رابرت بیزواز دینر (متولد 27 ژوئیه 1972)، روانشناس مثبت، نویسنده، کوچ و استاد دانشگاه ایالتی پورتلند در آمریکا است. مادر و پدرش، کارول دینر و اِد دینر، هر دو روانشناس بوده‌اند. پدرش (اِد دینر فقید) از معروف‌ترین روانشناسان مثبت و از پیشگامان بسیار تأثیرگذار این حوزه بوده است. تحقیقات و پژوهش‌های دکتر بیزواز دینر بر محور درآمد و شادمانی، فرهنگ و شادمانی و روانشناسی مثبت متمرکز بوده است. او یک مرجع برجسته در توانمندی‌ها، مطالعات بین‌فرهنگی، شجاعت و شادمانی است و به‌خاطر پیشگامی در کاربرد روانشناسی مثبت در کوچینگ شناخته شده است. دینر به‌دلیل تحقیقاتش به نقاط مختلفی از دنیا مانند هند، استرالیا، ژاپن، گرینلند، خاورمیانه، کنیا و اسپانیا سفر کرده است؛ از این رو بسیاری او را «ایندیانا جونزِ روانشناسی مثبت» نامیده‌اند.

او دکترای خود را در سال 2009 در زمینه «ثروت مادی و نیک‌زیستی ذهنی» از دانشگاه ترومسو از نروژ اخذ کرد. یکی از زمینه‌های مورد علاقه پژوهشی وی، بررسی تفاوت بین یک «اهمال‌کار» و آنچه که او «رشددهنده‌ها» می‌نامد، بوده است. رابرت، نویسنده ۸ کتاب (تا سال ۲۰۱۷) از جمله کتابی درباره شجاعت که برنده جایزه بین‌المللی شده و همچنین کتاب معروفی با همکاری تاد کشدان، درباره هیجانات بوده است. او همچنین بیش از ۶۰ مقاله علمی دارد و بسیاری از تحقیقاتش بر مسائل بین‌فرهنگی متمرکز است. دکتر دینر عضو هیئت تحریریه مجله مطالعات شادمانی و مجله روانشناسی مثبت و یکی از بنیانگذاران «پروژه توانمندی» است؛ موسسه خیریه‌ای که مأموریتش «کمک به افراد و گروه‌های محروم برای کشف و به‌کارگیری توانمندی‌های خود، جهت افزایش کیفیت و بهبود شرایط زندگی» است.

دینر به سیاست‌های نیک‌زیستی و رفاهی علاقه‌مند است و با شورای جهانی شادمانی و نیک‌زیستی نیز همکاری می‌کند. او رئیس کارگروه نیک‌زیستی، بخشی از شوراهای جهانی در ارتباط با اهداف توسعه پایدار است. دکتر دینر در طول دو دهه گذشته، در چند قاره و 27 کشور، برای طیف وسیعی از سازمان‌های خصوصی و دولتی در بخش‌های بانکداری و بیمه، وزارت دفاع و پلیس، انجمن‌های آموزشی و روانشناسی، سخنرانی و کارگاه‌های آموزشی برگزار نموده است.

رابرت یک صخره‌نورد مشتاق و علاقه‌مند به حیوانات است که از نقاشی کردن لذت می‌برد و با همسرش در پورتلند، اورگان – ایالات متحده آمریکا – زندگی می‌کند.

 

مقدمه‌ دکتر علی صاحبی بر کتاب کوچینگ مثبت 

روان‌شناسی مثبت نقش بسزایی در تحول و گسترش حرفه‌ی کوچینگ علمی یا روان‌شناسی کوچینگ داشته است. تا جایی که در بسیاری از برنامه‌های علمی روان‌شناسی کوچینگ، تعریف کوچینگ با تعریف روان‌شناسی مثبت یکسان در نظر گرفته شده و برای بسیاری از صاحب‌نظران روان‌شناسی مثبت ـ از جمله نویسنده‌ی این کتاب ـ کوچینگ، گزینه‌ای عملیاتی و به‌عنوان بازوی اجرایی روان‌شناسی مثبت قلمداد می‌شود. در واقع، کاربست اصلی روان‌شناسی مثبت در کار با افراد سالم و بدون اختلال و هدایت آن‌ها به سوی نیک‌زیستی است؛ به این معنا که کوچینگ و روان‌شناسی مثبت عمدتاً در قلمرو کمک به افراد و گروه‌ها برای داشتن عملکرد بهتر و تجربه‌ی زندگی رضایتمندانه به‌کار برده می‌شوند.

رابرت بیزواس دینر ـ نویسنده‌ی کتاب ـ فرزند اد دینر، از پیشگامان روان‌شناسی مثبت است. وی از جمله صد روان‌شناسی بود که توسط مارتین سلیگمن و اد دینر برای پروژه‌ی آموزش روان‌شناسی کوچینگ مثبت، در آغاز معرفی این جنبش انتخاب شد. رابرت دینر بخش مهمی از پژوهش‌های خود را در قلمرو روان‌شناسی مثبت انجام داده و کتاب مفصلی با عنوان کوچینگ مبتنی بر روان‌شناسی مثبت منتشر کرده است. کتاب حاضر، دومین اثر او در زمینه‌ی کاربست روان‌شناسی مثبت در کوچینگ است. دینر در این کتاب، ضمن تعریف عملیاتی مفاهیم اساسی کوچینگ از منظر علم روان‌شناسی مثبت، سیستم سنجش و ارزیابی مثبت را نیز به‌طور مفصل معرفی می‌کند. در واقع، او ابزارهایی را در اختیار کوچ‌ها قرار می‌دهد که آن‌ها را در ضابطه‌بندی مسائل و مشکلات مراجعان یاری می‌رساند.

کتاب کوچینگ مثبت توسط همکاران خودانگیخته و باانگیزه‌ی ما در موسسه‌ی کوچینگ رای‌مانا ترجمه شده است. این ترجمه، پروژه‌ای مشترک بود که گروهی از دانش‌آموختگان برنامه‌ی کوچینگ رای‌مانا با همکاری یکدیگر و زیر نظر آقای امیر پهلونژاد ـ مدیر اجرایی برنامه‌ی بین‌المللی تربیت کوچ موسسه‌ی رای‌مانا ـ انجام دادند. از این رو می‌توان گفت مترجمان، با تکیه بر دانش و تجربه‌ی عملیاتی در زمینه‌ی کوچینگ، ترجمه‌ای موفق و دقیق ارائه کرده‌اند.

این ترجمه در راستای رسالت مترجمان و موسسه رای‌مانا در جهت آموزش علمی کوچینگ انجام گرفته است. امید ما این است که اثر پیشِ رو، بتواند جای خالی یک متن متقن و علمی دقیق در این زمینه را پر کند.

علی صاحبی- دکترای روان‌شناسی بالینی

مقدمه‌ دکتر امیر پهلونژاد بر کتاب کوچینگ مثبت

روان‌شناسی مثبت، به گفته بنیان‌گذار آن، پروفسور مارتین سلیگمن، فراتر از آن است که تنها در اختیار روان‌شناسان قرار گیرد. با تولد روان‌شناسی مثبت، حوزه کوچینگ نیز با اطمینان وارد عرصه‌ای نو به نام «روان‌شناسی کوچینگ» شد. این کتاب یکی از منابع اصلی روان‌شناسی مثبت و کوچینگ مثبت در جهان و همچنین از منابع برنامه روان‌شناسی کوچینگ «رای‌مانا» است که مربیان و دانش‌پذیران ما باید آن را مطالعه کرده و در فرایند کاری خود به کار گیرند. به همین دلیل، هنگامی که برای نخستین بار درباره ایده ترجمه این کتاب با دکتر صاحبی مشورت می‌کردیم، به این نتیجه رسیدیم که ترجمه آن می‌تواند برای تمامی برنامه‌های فارسی‌زبان آموزش روان‌شناسی کوچینگ، منبعی ارزشمند و سودمند باشد.

فصل اول کتاب مقدمه‌ای بر کوچینگ مثبت ارائه می‌دهد که شامل نقش متقابل روان‌شناسی مثبت و کوچینگ و همچنین توصیه‌هایی برای آغاز فعالیت حرفه‌ای در این حوزه است. فصل دوم به اهمیت شناسایی و معرفی توانمندی‌ها، توسعه آن‌ها و جایگاهشان در سازمان می‌پردازد. فصل سوم موضوعاتی همچون مثبت‌گرایی، شادکامی، فنون روان‌شناسی مثبت و تأثیرات آن را بررسی می‌کند. فصل چهارم بر اهداف، رفتار فعال، انگیزه و خوش‌بینی تمرکز دارد. فصل پنجم در پنج محور شامل ظرفیت‌ها، نیک‌زیستی، آینده‌نگری، حمایت‌های موقعیتی و ارزش‌ها، سیستمی برای «تشخیص مثبت» معرفی می‌کند. فصل ششم به ارزیابی مثبت و یازده شیوه آن می‌پردازد. فصل هفتم کوچینگ در طول عمر، به‌ویژه در دوره‌های تحولی میانسالی و بازنشستگی را بررسی می‌کند و سرانجام فصل هشتم به حرفه کوچینگ مثبت، گواهینامه‌ها و آماده‌سازی برای فعالیت در این حوزه اختصاص دارد.

این اثر حاصل یک کار تیمی ناب و منحصربه‌فرد است. تمامی مراحل این پروژه، از آغاز تا پایان، با جلسات گروهی، هم‌اندیشی، به‌اشتراک‌گذاری دانسته‌ها، حمایت‌ها و تلاش‌های جمعی همراه بود و اکنون بخشی از خاطره جمعی ماست؛ خاطره‌ای که همواره برایمان لذت‌بخش و معنادار خواهد ماند. در این مسیر، هر یک از ما هشت نفر ترجمه یک فصل را بر عهده گرفتیم. واژگان تخصصی کتاب ابتدا زیر نظر دکتر علی صاحبی معادل‌یابی شد. پس از پایان ترجمه‌ها، خانم مریم رامین‌کیا ـ کوچ توسعه فردی و از همکاران این پروژه ـ تطبیق ترجمه‌ها با متن اصلی و ویرایش اولیه را برای یکدست‌سازی انجام دادند. سپس متن توسط اینجانب بازخوانی و ویرایش علمی اولیه شد و در ادامه، دکتر صاحبی ویرایش علمی نهایی را بر عهده گرفتند. در پایان نیز روخوانی و ویراستاری ادبی نهایی با همکاری خانم رامین‌کیا صورت گرفت.

بر خود لازم می‌دانم بار دیگر از همکاران عزیز و ارجمندم در این پروژه: نگار تبریزی، مریم رامین‌کیا، آپامه شکوری، البرز منظوری، بهنام براتی، آرزو مهران و مانداد پهلونژاد صمیمانه قدردانی کنم. همچنین از استاد گران‌قدرمان دکتر علی صاحبی برای پشتیبانی علمی مستمرشان، از آقای احمد علیزاده ـ گرافیست خلاق ـ برای طراحی جلد، آقای سید حمیدرضا میرزاده‌فرد برای طراحی دقیق شکل‌های کتاب، و خانم منیره امیری‌مقدم برای صفحه‌بندی سپاسگزارم. از خانم آزاده جباری، مدیر تولید انتشارات نسل یاسان، که تمامی مراحل آماده‌سازی و چاپ کتاب را با تعهد پیگیری کردند، و از خانم دکتر آسیه اناری، مدیر انتشارات نسل یاسان و مدیر مرکز مشاوره یاسان، برای حمایت‌ها و چاپ کتاب نیز قدردانی ویژه دارم.

امیدواریم با ارائه کتاب کوچینگ مثبت توانسته باشیم در گسترش کوچینگ علمی در ایران‌زمین، گامی مؤثر برداشته باشیم.

امیر پهلونژاد- کاندیدای دکترای تخصصی مشاوره و مدیر اجرایی موسسه کوچینگ رای‌مانا

مترجمان کتاب کوچینگ مثبت

• دکتر امیر پهلونژاد
• مریم رامین‌کیا
• نگار تبریزی
• مانداد پهلونژاد
• آپامه شکوری
• البرز منظوری
• بهنام براتی
• آرزو مهران

ویراستاری فنی کتاب نیز زیر نظر دکتر علی صاحبی و دکتر امیر پهلونژاد انجام شده است.

خرید کتاب کوچینگ مثبت

برای خرید کتاب کوچینگ مثبت می‌توانید از طریق سایت انتشارات نسل یاسان اقدام نمایید.