کوچینگ مبتنی بر روان شناسی مثبت
گردآوری و ترجمه: امیر پهلونژاد
مارتین سلگیمن، بنیان‌گذار روان‌شناسی مثبت در مورد این رویکرد گفته است: «روان‌شناسی مثبت، بهتر از آن است که فقط مورد استفاده روان‌شناسان قرار بگیرد.» کوچ ها نیز از یافته‌ها و مداخلات تجربی روان‌شناسی مثبت، برای کمک به مراجعان خود استفاده می‌کنند. اما هدف کوچینگ مثبت چیست؟ و این رویکرد از چه عناصر و اجزایی تشکیل شده است؟در ادامه‌ی این مقاله به پاسخ این پرسش‌ها می‌پردازیم.
کوچینگ مثبت
کوچینگ روان‌شناسی مثبت (همچنین به‌عنوان کوچینگ مبتنی بر توانمندی‌ها[1] یا کوچینگ مثبت[2] نیز شناخته می‌شود) به‌عنوان یک «رویکرد روان‌شناسی مثبت کاربردیِ» متمرکز بر راه‌حل شناخته شده است که هدفش تسهیل دستیابی به هدف، نیک‌زیستی و تغییرات مثبت در قلمروهای مختلف زندگی و حوزه‌های کاربردی است. این رویکرد کوچینگ «مثبت» با پیشرفت‌های اخیر در پیشینه پژوهشِ توانمندی‌های منشی[3]، که به‌موجب آن توانمندی‌های منشی اساسی[4] برای تسهیل رشد و توسعه شخصی یک مراجع استفاده می‌شود، تقویت و تامین می‌شود. از این منظر، ظرفیت هر فرد برای رشد شخصی و دستیابی به هدف، تابعی از شناسایی، بهینه‌سازی و به‌کارگیری توانمندی‌های فردی است.
تمرکز بر مثبت در کوچینگ روان‌شناسی مثبت
تمرکز بر «مثبت» به‌جای رفع «کمبودها»، موضوعی است که به‌طور اساسی مورد تایید کوچ‌هاست، چرا که تمرکز بر «توسعه» است تا «تصحیح کمبودها». کوچینگ مثبت نسبت به توسعه رویکردی جامع دارد که به مراجعین کمک می‌کند تا توانمندی‌های منشی خود را شناسایی کرده و فعالانه به‌کار گیرند.
پیامدهای مثبت فردی و سازمانی کوچینگ روان‌شناسی مثبت
کوچینگ مثبت همچنین وجود زمینه‌های متعددی که بر زندگی مراجعین تأثیر می‌گذارد را پذیرفته و به رسمیت می‌شناسد. تحقیقات نشان داده که این رویکرد جدید برای توسعه افراد منجر به پیامدهای مثبت مختلفی برای فرد (به‌عنوان مثال، بهبود عملکرد، خودکارآمدی، رضایت از زندگی، اعتماد به نفس و غیره) و سازمان (به‌عنوان مثال، حفظ استعدادهای سازمانی، مشارکت و تعهد کارکنان، رضایت مشتری، رشد مالی و غیره) می‌شود. بنابراین تعجب‌آور نیست که این رویکرد با چهارچوب مثبتش، در عمل و نشریات روان‌شناختیِ رایج، به‌عنوان یک مداخله مؤثر فردی و سازمانی رایج شده است.
عناصر و اجزای کوچینگ روان‌شناسی مثبت
نتایج پژوهش نشان داده که عناصر و اجزای زیر در کوچینگ مثبت وجود دارد:
- شناسایی، به‌کارگیری، بهینه‌سازی و توسعه توانمندی‌ها و منابع شخصی
- تسهیل رشد شخصی، عملکرد بهینه و افزایش نیک‌زیستی
- هدایت به‌سمت تقویت حالات، صفات و رفتارهای مثبت
- رابطه مشارکتی بین کوچ و مراجع
- به فعلیت رساندن پتانسیل مراجع
- استفاده و بهره‌گیری از رویکردهای مبتنی بر شواهد روان‌شناسی مثبت در فرایند کوچینگ
- کار کردن با افراد سازگار
- هدف‌گذاری سقراطی و دستیابی به اهداف
- توسعه مهارت‌ها و قابلیت‌ها در طی فرایند کوچینگ روان‌شناسی مثبت
- تمرکز بر توانمندی‌ها، نه نقاط ضعف
- شنیدن فعالانه
- مراجعین ظرفیت توسعه و بهبود دارند
- ایجاد و خلق یک چشم‌انداز شخصی
- مراجع مسئولیت رشد خود را عهده‌دار شدن
- داشتن نگاهی متعادل از توانمندی‌ها و محدودیت‌های مراجع
- ارتقاء و بهبود توسعه حرفه‌ای
- کمک برای کنار آمدن با تقاضاهای کاری
- حمایت و پشتیبانی مستمر
- رویکردی کل‌نگر و همه جانبه به توسعه
- رابطه کوتاه تا میان مدت فرایند کوچینگ
خلاصه ای از مقاله
هدف کوچینگ روان‌شناسی مثبت، تسهیل دستیابی به هدف‌ها و تغییرات مثبت در تمام قلمروهای زندگی فرد است. در کوچینگ مثبت، تمرکز کوچ‌ها به جای کمبودها بر توسعه است.بر طبق تحقیقات انجام شده، این رویکرد، منجر به پیامدهای مثبت، هم برای افراد و هم سازمان‌ها می‌شود. به همین خاطر کوچینگ روان‌شناسی مثبت تبدیل به رویکردی رایج و شناخته شده در مداخله مؤثر فردی و سازمانی شده است.
[1] – Strengths-based coaching
[2] – Positive coaching
[3] – Strengths
[4] – Signature strengths
دوره های مرتبط
برنامه حرفه‌ای کوچینگ مثبت
درباره: موسسه رای مانا پس از ارائه دوره کوچینگ انتخاب (کوچینگ مبتنی بر تئوری انتخاب)...
اطلاعات بیشترپست های مرتبط
فرایند کوچینگ از نگاه نظریه خود-تعیین‌گری
گردآوری و ترجمه: امیر پهلونژاد فرایند کوچینگ از نگاه نظریهٔ خود-تعیین‌گری کوچینگ به یک رشته...
اطلاعات بیشتر